Türkmenistan

Türkmen paýtagtynyň haýwanat bagynda janly-jandarlaryň erbet şertlerde saklanýandygyny, olaryň hordygyny we ugruna kadaly seredilmeýändigini tebigaty goraýan ýerli aktiwistler habar berýärler. Azatlygyň habarçysy paýtagtyň daşynda Köpetdagyň golaýynda ýerleşýän "Milli ýabany tebigat muzeýi" diýlip atlandyrylýan haýwanat bagyna baryp gördüler.

Azatlygyň habarçysy haýwanat bagynda haýwanlaryň saklanýan häzirki şertlerini elhenç diýip häsiýetlendirdi we olara häkimiýetler tarapyndan ýeterlik üns berilmeýändigini belledi: "Men kolbasa böleklerini ýanym bilen getirdim we ýolbarsa zyňdym. Ýolbars dessine olary açgözlik bilen iýdi, janawere gaty rehimim geldi".

Haýwanlary goraýjy aktiwistler haýwanat bagyndaky problemalaryň köpden bäri dowam edýändigini aýdyp, häkimiýetleri hereketsizlikde aýyplaýarlar we aýgytly çäreleriň ýoklugynyň esasy sebäplerini korrupsiýada görýärler.

"Korrupsiýa birinji ýerde durýar. Haýwanlar ideg ýetmezçiliginden, iýmitlenmezlikden we saklanýan şertleriniň erbetliginden ejir çekýärler. Olaryň doly ýatdan çykarylyp, asla ideg edilmeýän halatlary hem bolýar. Şeýle-de bolsa, ýerli häkimiýetler zerur çäreleri görmek islemeýärler. Haýwanat bagy öwreniş we güýmenje mekany däl-de, ejirli bir ýere öwrüldi" diýip, aşgabatly haýwanlary goraýjy aýdýar.

Azatlyk bilen anonim gürleşen aktiwist haýwanlara ideg edilmezligiň sebäbi haýwanat bagynyň maliýe üpjünçiliginiň gowşaklygy bilen däl-de, puluň maksada laýyk sowulmazlygy bilen bagly diýýär.

"Goragsyz haýwanlaryň ugruna seretmegiň ýerine, ellerindäki mümkinçilikleri öz bähbitleri üçin ulanmagy makul bilýärler" diýip aşgabatly aktiwist aýdýar.

Haýwanlaryň ýagdaýyna üns berilmegi ugrunda tagalla edýän ýene bir aşgabatly döwlet haýwanat bagyny maliýeleşdirmäge serişdesi bolmasa, muny boýun alyp, haýwanlary halas etmek üçin başga bir çäre görmeli diýip, hasap edýär.

"Ýurtda ýiti ykdysady krizis. Hökümet adamlaryň meselesini çözmäge ukypsyz. Beýle ýagdaýda haýwanlary saklandan, olary getirlen ýurtlaryna, ýabany tebigata goýberseler ýa-da başga ýurdyň haýwanat baglaryna geçirseler gowy bolar" diýip, aşgabatly ýaşaýjy haýwanat bagyna eden gezelenji barada gürrüň berdi.

Azatlyk Radiosy "Milli ýabany tebigat muzeýiniň" wekillerinden resmi maglumat alyp bilmedi.

Azatlygyň Aşgabatdaky habarçylary paýtagtdan 30 kilometr uzaklykda Gökdere etrabynda ýerleşýän Milli ýabany tebigat muzeýi, ýagny Aşgabadyň haýwanat bagyna barmagyň indi kynlaşandygyny, munuň üçin ýörite rugsadyň alynmalydygyny aýdýarlar.

"Janly tebigatyň muzeýiniň ýerleşýän ýeriniň Arkadag şäheriniň çägine goşulandygy sebäpli bu çäkde bolmak üçin ýörite rugsatnama soralyp başlandy. Häzir Pöwrize we Jülge (Uşelýe) tarap çatrygyň golaýynda gözegçilik nokady goýlupdyr we Arkadag şäher tarapyna ýekeje ulag goýberilmeýär. Rugsat berilse Tebigatyň janly muzeýine pyýada barsa bolardy, ýöne gözegçilik postundan diňe pyýada geçmek üçin 200 manat para soraýarlar" diýip, ýene bir habarçymyz aýdýar.

Degişli maglumat

Janly tebigatyň milli muzeýinde haýwanlaryň haly alada döredýär

Aşgabadyň haýwanat bagy barada türkmen metbugatynda soňky ýyllarda çap edilen maglumatlarda, onuň myhmanlary gyzykly we peýdaly wagt geçirmäge çagyrýandygy habar berildi.

40 gektara golaý giň meýdanda ýerleşýän haýwanat bagynda Gyzyl kitapda görkezilenleri goşmak bilen 250-den gowrak haýwanyň bardygy, giňişligiň guşlary, ýyrtyjylary we beýlekileri öz içine alýan 5 sany esasy sergi zolagyna bölünýändigi aýdylýar.

Ozalky ýyllarda haýwanat bagynyň ýokanç keselleriň ýaýramagynyň öňüni almak üçin ýapylyp, 2022-nji ýylyň aprel aýynda gaýtadan açylandygyny türkmen metbugaty habar beripdi.

Aşgabadyň günorta-günbatarynda Gökderede gurlan haýwanat bagynda haýwanlaryň juda seýrekdigi, haýwanlar üçin gurlan gözenekleriň ençemesiniň boş durandygy, olaryň käbirinde birlän-ikilän tukat haýwanlaryň göze ilýändigi habar berilýär. Azatlyk Radiosy Gökderedäki haýwanat bagy barada ýörite fotosergi taýýarlady.

Azatlygyň Aşgabatdaky habarçylary paýtagtdan 30 kilometr uzaklykda ýerleşýän haýwanat bagynda barmagyň indi kynlaşanygyny, munuň üçin ýörite rugsadyň alynmalydygyny aýdýarlar.

Aşgabatly haýwanlary goraýjy aktiwistler haýwanat bagyndaky şertleriň erbetdigine ençeme wagt bäri ünsi çekip gelýärler.

Fewral aýynda Janly tebigatyň milli muzeýine baryp gaýdan habarçymyz haýwanlaryň halynyň alada döredýändigi, olaryň ýaramaz şertlerde saklanýandygy maglumat beripdi. Ol haýwanlar üçin gurlan gözenekleriniň diňe käbirinde birlän-ikilän tukat haýwanlary görse bolýandygyny, galanlaryň boş durandygyny. Haýwanlaryň sanynyň juda azdygyny, hususan-da, diri pyşdyllaryň arasynda ölen pyşdyllaryň gatap galan jesetleriniň köpdügini, emma wagtynda ýygnalyp alynmandygyny gürrüň beripdi.

Embed Paýlaş

Haýwanlaryň haly alada döretdi

Embed Paýlaş

The code has been copied to your clipboard.

---

width px height px

---

The URL has been copied to your clipboard

No media source currently available

0:00 0:00:35 0:00

Ýükle

• 270p | 1,7MB
• 360p | 2,9MB
• 720p | 6,4MB

Gadyrly okyjy, siz Telegram we WhatsApp tilsimleriniň messenjerleri arkaly Azatlyk Radiosy bilen howpsuz ýagdaýda habarlaşyp bilersiňiz. Telefon belgileri: +420 724 168 989 we +420 773 797 383.

Türkmenistanda VPN ulgamlary arkaly işleýär. Siz şu meýl: azathabar@derweze.net we sep arkaly biziň mugt Psiphon3 VPNulgamymyzy Android ulgamlary üçin ýükläp bilersiňiz. Azatlyk Radiosy siziň şahsyýetiňiziň doly gizlinligini kepillendirýär.

Mary welaýatynyň Mary şäherindäki atçylyk sport toplumynda öňümizdäki ýekşenbe güni belleniljek Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli köpçülikleýin mejbury çäreleriň ýene biri geçirildi.

Döwlet telewideniýesine reportaž taýýarlamak üçin geçirilen çärede edara-kärhanalaryň işgärleri we orta mekdepleriň okuwçylary ençeme sagatlap günüň aşagynda durup, el çarpmaly boldular. Bu barada Azatlyk Radiosynyň habarçysy 25-nji aprelde sebitden maglumat berdi.

“Bedew at aýlawynda geçirilen uly çärä mugallymlaryň, lukmanlaryň, bank işgärleriniň we okuwçylaryň ýüzlerçesi gatnaşdyryldy. Adatça bolşy ýaly, olar milli egin-eşikli geldiler” diýip, ýagdaýlardan habarly býujet işgäri anonim şertde gürrüň berdi.

Degişli maglumat

Lebapda türkmen bedewiniň güni dabaralanýarka, käbir etraplarda bikanun it we horaz uruşlary geçirildi

Türkmenistanda Türkmen bedewiniň baýramy 1992-nji ýyldan bäri her ýylyň aprel aýynyň soňky ýekşenbesinde bellenilýär. Bu ýyl bu sene 28-nji aprele gabat gelýär.

Bu sene mynasybetli döwlet telewideniýesine reportaž taýýarlamak üçin geçirilen çärede gatnaşyjylar günüň aşagynda durup, şowhunly el çarpmak we baýdaklary galgatmak ýaly talaplary ençeme sagatlap ýerine ýetirmeli boldular.

Sebitde howanyň temperaturasy 30 gradusa çenli ýetýän şu günlerde bu ýagdaý, býujet işgärleriniň köpüsinde nägilelik döretdi. Olaryň arasynda nägileliklerini öz edara ýolbaşçylaryna aç-açan beýan edenler hem boldy.

“Mugallymlar, lukmanlar, bank işgärleri “öz işimizi ýerine ýetirmän, günüň aşagynda hiç kime gerek bolmadyk çärede durmaly bolýarys, şu düşürilýän sýomkany hiç kim görmeýär, döwlet telewideniýesini görýän hem ýok” diýip, öz nägileliklerini ýolbaşçylaryna beýan etdiler. Ýolbaşçylar bolsa, “işlejek bolsaňyz, bu zatlara çydamaly bolarsyňyz” diýip, jogap berdiler” diýip, býujet işgäri şaýat bolan ýagdaýlaryny gürrüň berdi.

Azatlyk ýokarda beýan edilen ýagdaýlar barada ýerli häkimiýetlerden teswir alyp bilmedi.

Ministrler kabinetiniň şu aýyň başyndan bäri geçirilýän mejlislerinde degişli resmiler, şol sanda Mary welaýatynyň häkimi Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli sebitde geçiriljek dabaraly çäreleri ýokary derejede guramak üçin degişli taýýarlyk işleriniň geçirilýändigi barada hasabat berip gelýärler.

Degişli maglumat

Prezident ata kesbini dowam etdirip, sowgat berlen saýlama atlary kabul etdi

24-nji aprelde prezident Serdar Berdimuhamedow Türkmenistanyň Prezidentiniň Ahalteke atçylyk toplumynyň edarasynyň dört işgärine “Türkmenistanyň at gazanan atşynasy” diýen hormatly ady dakmalydygy barada karara gol goýdy. Ol bu atlaryň beýlekiler bilen bir hatarda, olaryň “behişdi bedewleriň şan-şöhratyny dünýä ýaýmakda gazanan uly üstünlikleri” üçin dakylandygyny hem belledi.

Türkmenistanda ýurduň media serişdeleri tarapyndan "halkyň milli buýsanjy" häsiýetlendirilýän bedewleriň şanyna her ýyl döwlet derejesinde uly toý tutulyp, dürli dabaralar geçirilýär.

Bu çärelere edara-kärhanalaryň işgärleri, studentler, okuwçylar mejbury gatnaşdyrylýar. Çäreleriň aglabasy döwlet telewideniýesi üçin öňünden ýazgy edilýär. Bu tejribe ýurt garaşsyzlygynyň ilkinji ýyllaryndan bäri dowam edýär.

Azatlyk bilen söhbetdeş bolan türkmenistanlylar bu çäreleriň köplenç görgi bolýandygyny, ençeme sagatlap suwsuz we aç saklanýandyklaryny, käte çäreleriň aşa yssy ýa-da sowuk howada geçirilýändigini, bularda gatnaşyjylaryň saglyk ýagdaýynyň ýaramazlaşmagy bilen bagly wakalaryň bolýandygyny onlarça gezek gürrüň berdiler.

Dünýäniň iň bir ýapyk we repressiw ýurtlarynyň biri hasaplanylýan Türkmenistanyň media serişdeleri ýurtda baýramçylyk çäreleriniň “uly şowhun bilen bellenendigini” yzygiderli habar berýär, ýöne ýokarda aýdylan ýagdaýlar barada asla gürrüň gozgamaýar.

Gadyrly okyjy, siz Telegram we WhatsApp tilsimleriniň messenjerleri arkaly Azatlyk Radiosy bilen howpsuz ýagdaýda habarlaşyp bilersiňiz. Telefon belgileri: +420 724 168 989 we +420 773 797 383.

Türkmenistanda VPN ulgamlary arkaly işleýär. Siz şu meýl: azathabar@derweze.net we sep arkaly biziň mugt Psiphon3 VPNulgamymyzy Android ulgamlary üçin ýükläp bilersiňiz. Azatlyk Radiosy siziň şahsyýetiňiziň doly gizlinligini kepillendirýär.